Author: eyglo

Útlitsdýrkun ungra kvenna á Íslandi

Útlitsdýrkun á íslandi hefur farið sívaxandi síðustu ár og hafa samfélagsmiðlar mikil áhrif á ungar konur. Rannsóknir hafa sýnt að ungar konur séu almennt mjög ónægðar með líkamsímynd sína og eru bæði stórir samfélagsmiðlar og fjölmiðlar að ýta undir þessa óheilbrigðu líkamsímynd.  Flestar auglýsingar sem eru gefnar út, ýta mikið undir að konur eiga að vera miklu grennri en þær eru í raun og veru. Einnig hafa þær verið mikið „photoshoppaðar“ sem fer beint í ungar stelpur og stráka sem hefur mikil áhrif á þau.

Hvað er „útlitsdýrkun“?

Hugtakið Útlitsdýrkun getur verið svo mikið, en þá sérstaklega er talað um ákveðið vaxtarform á stúlkum sem getur verið mikil tískubylgja. Þessi útlitsdýrkun hjá ungum einstaklingum er mjög óholl, þá bæði á andlegu hliðina og líkamlega. Einstaklingar eru alltaf að bera sig saman við eitthvað sem þeir eru ekki, vilja breyta sjálfum sér og eru ekki þeir sjálfir. Það er hrikalega slæmt og þá sérstaklega þegar samfélagsmiðlarnir eru orðnir svo áhrifamiklir.

Stórir samfélagsmiðlar sem hafa sterk áhrif á útlitsdýrkun

Instagram er með stærstu samfélagsmiðlum í heiminum í dag. Hvaða einstaklingur sem er getur stofnað sinn eigin aðgang og sett sínar myndir sem hægt er að breyta og deila með öllu internetinu. Þegar ég tala um að breyta þeim, þá meina ég filtera þær. Sem á að gera myndirnar „flottari“. Instagram virkar þannig, að þeir sem eru með þig á sinni síðu geta „like-að“ þær. Sama virkar með facebook, þú færð þessi „likes“ sem hækkar sjálfstraustið þitt og vilt alltaf líta sem best út á þessari mynd sem fólk er að „læka“ hjá þér. Það er einhvað við þessi „likes“ að ungir einstaklingar vilja fá þau sem flest, því annars geta þau farið í kerfi og liðið illa og vilja bara eyða myndinni sinni. Það er hrikalega sorglegt hvað einn lítill takki á netinu getur hafti mikil áhrif. Þessir tveir stórir samfélagsmiðlar eru með miklar auglýsingar sem ungar stúlkur/strákar líta á, bera sig saman við og vilja breyta sér. Flestar af þessum auglýsingum eru ekki einu sinni sannar og ekkert við myndina sem þau sjá er sönn.

Auglýsingar og rannsóknir

Flestar konur sem leika í auglýsingum eða sitja fyrir eru ekki með neina galla á sér. Má nefna að frá árinu 1970 hefur orðið alveg 60% aukning af þessum auglýsingum þar sem þessar konur eru í þessum ákveðnu ‘’Punthlutverkum’’ og bendir auglýsingin frekar á útlit konu heldur en á eitthvað annað. Þær eiga að vera fullkomnar sem fer beint í einstaklinginn sem heldur að svona eigi maður að líta út. Þetta lækkar sjálfstraustið þeirra alveg gríðarlega.

Síðan að internetið kom hafa meira en milljóna vefsíðna verið búnar til um allan heim og hefur verið meira en 50% aukning af átröskunarsjúkdómum, frá árinu 1970. Sem er frekar mikil prósenta og er að valda miklum áhyggjum.  Eigindlegar og megindlegar rannsóknir hafa sýnt að samfélagsmiðlar stuðla að neikvæðri líkamsímynd og ýtir undir átröskunarsjúkdóma. Einstaklingar þrá að vera grannir og er mikil hræðsla við að fitna.

Í lokin

Útlistdýrkun er einhvað sem er ekki hægt að stoppa en það er hægt að minnka hana.  Miðað við þær byltingar sem eru að koma upp núna og fer sífjölgandi er örugglega að hægt að minnka þessa dýrkun mjög mikið.

—

Guðný Lilja Pálsdóttir

„Ég ætla að rústa þér“ – týpan

Ég sakna týpunnar sem er sjúklega góð í sinni íþrótt, mætir í skólaíþróttir og félagsmiðstöðina til þess að sýna öllum hver skarar fram úr og hver sé að fara að vinna þessa keppni. Týpan með það mikið keppnisskap að hana langar að ná á toppinn í öllu, sérstaklega ef um keppni er að ræða. Því miður held ég að þessi týpa sé í mikilli útrýmingarhættu, sem er áhyggjuefni, því í þessari týpu bjó oft sterkur leiðtogi sem ótrúlega margir litu upp til. Þarna var frábært tækifæri fyrir vel þjálfaðan félagsmiðstöðvastarfsmann að móta jákvæðan og öflugan leiðtoga, leiðtoga sem hafði sigurhugarfar og drifkraft fyrir og hægt var að kenna að bera virðingu fyrir þeim sem ekki voru jafn sterkir á sömu grundvöllum. Þetta var leiðtogi sem, ef kennt, var að draga það besta fram í þeim í kringum sig og bera kennsl á styrkleika í fari jafningja sinna í stað veikleika og efla þá. Þetta er einstaklingur sem býr yfir því besta úr bæði íþrótta- og tómstundaheiminum. Lesa meira “„Ég ætla að rústa þér“ – týpan”

Hvers virði er ferðin?

Hröð tækniþróun kallar á breytta samskiptahætti en á síðustu tíu árum hefur reiknigeta í tölvum nærri því 500 faldast. Farsíminn sem eitt sinn var einfaldur og eiginlegt öryggistæki hefur stökkbreyst og þjónar nú hlutverki fjölda tækja sem stóðu sjálfstæð áður fyrr. Síminn er myndavél, leitarvél, gps-tæki og svo margt fleira. Án hans erum við hvort í senn nakin en um leið aftengd samfélaginu eða minnsta kosti því samfélagi sem við tengjum okkur hvað mest við, þ.e. samfélagshópurinn okkar á Facebook, Twitter, Instagram og fleiri samfélags-forritum. Eðli máls samkvæmt eyða unglingar meiri tíma í símanum en áður og hætt er við að þeir leggi meira upp úr því hvert þeirra sjálf er í sýndarheimi símans en raunheimi. Fegurðarsían verður staðalímynd unglingsins, sem fer þá á mis við fjölbreytileika mannlífsins.

Eitt helsta verkefni okkar sem vinnum með börnum og unglingum er að snúa við þessari þróun, þ.e. hjálpa unglingum að byggja upp sína eigin sjálfsmynd utan fegurðarsíu símans. Við eigum enga eina aðferð eða eina lausn á þessum vanda heldur verða margar ólíkar aðferðir að koma að. Það er ekki víst að við getum snúið þessari þróun alfarið við en með aðferðum á borð við útinám getum við hjálpað unglingum að takast á við nýjar áskoranir utan þeirra þægindaramma og um leið byggt upp sjálfsmynd þeirra og elft samskipti utan netheima. Mikilvægt er að benda á að útinám er víðtækara en eingöngu námskrártengt nám en með aðferðum útináms er leitast við að fá nemendur til að finna lausnir á vandamálum bæði með því að vinna sjálfstætt en jafnframt í samvinnu við aðra. Þannig getum við byggt upp sjálfstæðari og einbeittari einstaklinga, aukið félagsfærni þeirra, tjáningu og almenna færni nemandans. Allt eru þetta fögur fyrirheit en hvað veldur því að útinám kallar fram það besta í okkur sjálfum og nemendum okkar?

Til að svara þessari spurningu finnst mér gott að leita í eigin reynslu. Fjallgöngur og útivist hafa lengi verið hluti af mínu lífi og lífstíl. Ég kynntist manninum mínum í Flugbjörgunarsveitinni og við stundum útiveru og útivist með börnum okkar eins oft og færi gefst. Ekki bara til að njóta einstakrar náttúru landsins heldur einnig til að byggja okkur sjálf upp, styrkja bönd fjölskyldunnar og efla þroska og getu barnanna. Ég man enn mína fyrstu erfiðu fjallaferð, áskorun sem í fyrstu virtist ekki svo ýkja mikil og reyndist upphafið á ævintýri sem mig óraði ekki fyrir. Ætlunin var að ganga á Fimmvörðuháls en vegna veðurs töldu flokkstjórar hópsins æskilegra að ganga með okkur nýliðana um Tindfjallasvæðið. Í minningunni var veðrið ekki mikið betra á því svæði en því sem við ímynduðum okkur að væri á Fimmvörðuhálsinum. Ferðin var því áskorun fyrir þá sem voru óvanir að ferðast í slíkum aðstæðum og flokkstjórarnir létu reyna á þekkingu okkar og leituðu álits okkar. Allt í einu vorum við jafningar, eða í það minnsta fannst okkur við vera nær þeim í plani. Tilfinningin, upplifunin og reynslan að vera úti í náttúrunni í aðstæðum sem voru framandi var í fyrstu ónotaleg. Án tilsagnar eða yfirboða fór hópurinn, sem lítið þekktist fyrir, að vinna saman. Fólk leitaði ráða hjá hvert öðru, bað um og veitti aðstoð. Við vorum öll að upplifa svipaða hluti. Þeir sem virtust ómannblendnir og feimnir voru allt í einu farnir að taka frumkvæði, þorðu að spyrja og jafnvel bjóða aðstoð. Einhver órjúfanleg tengsl höfðu myndast milli okkar, við höfðum öll farið í gegnum sömu lífsreynsluna og komist heil til byggða. Við vorum aldrei í raunverulegri hættu, færustu fjallamenn landsins leiddu hópinn og þekktu hvert skref og hvern stein á svæðinu. Engu að síður upplifðum við sem fórum þarna um í fyrsta sinn, jafnvel í okkar fyrstu erfiðu göngu, tilfinninguna að hafa náð ákveðnum áfanga, sigrast á áskorun sem var utan okkar þægindaramma.

Ekki þarf að taka unglinga á öræfi til að skapa sömu tilfinningar og ná sama árangri. Í útinámi felast mörg tækifæri til að þjálfa samskiptafærni og hægt er að skapa aðstæður þar sem sýndarheimur símans þarf að víkja fyrir raunverulegri og mikilvægari verkefnum. Það er því og verður sífellt mikilvægara að taka unglinga út fyrir þægindaramma sinn og leyfa þeim að takast á við uppbyggilegar áskoranir. Á því grundvallast útinám og ætti því að vera stærri hluti af uppeldi bæði barna og unglinga.

—

Steinunn Anna Kjartansdóttir

Afþreyingarleysi í frímínútum

Þegar ég var í Rimaskóla á unglingsaldri árið 2005 til 2008 þá voru frímínútur tími sem ég varði töluvert öðruvísi en ég tel unglinga gera núna í dag árið 2018. Fyrsti dagurinn í 8.bekk var æðislegur af því að þá voru fyrstu frímínúturnar sem ég þurfti ekki að fara út. Goðsagnakennt var það að unglingarnir máttu vera inni í frímínútum en enginn vissi hvað þau voru að gera á meðan við hin þurftum að vera úti að leika okkur. Ég komst fljótt að því að það væri ekki neitt spennandi að fara gerast í frímínútum nema ég og vinur minn myndum láta það gerast sjálfir. Eftir það voru ófáar mínútur sem við vorum að spila með spilastokk sem bókasafnskennarinn lánaði okkur áður en hún fór í kaffi. Lesa meira “Afþreyingarleysi í frímínútum”

Unglingar, netheimar og samskiptaforrit

Einn af þeim grundvallar hlutum sem hafa haft mikil áhrif á mannkynið í gegnum áratuginna er uppfinning tölvunnar og þróun tölvutækninnar. Hvort sem þessi áhrif birtast í daglegu lífi okkar eða sem áhrifavaldur í þróun hátækni lækna vísinda og sem á öðrum rannsóknarsviðum er eitt víst að án hennar gætum við ekki verið í dag. Þökk sé þessari uppfiningu sem Alan Turing gaf okkur og þróun hennar hefur heimurinn ef svo mætti segja orðið hraðari, snjallari og minni fyrir vikið. Lesa meira “Unglingar, netheimar og samskiptaforrit”

Einelti er dauðans alvara …

Að flytja á nýjan stað getur haft margt í för með sér, bæði jákvætt og neikvætt og skiptir þá engu máli á hvaða aldri maður er. Það getur bæði verið spennandi en einnig getur því líka fylgt mikil óvissa, sér í lagi fyrir yngri kynslóðina þar sem að þau eru sífellt í mótun og sum hver þola illa breytingar.

Oft gera börn sér ekki grein fyrir því hvað þau eru að gera þegar að þau taka nýja nemandann fyrir bæði með því að stríða og skilja t.d. út undan. En hvað er það sem veldur því að einstaklingar leggja aðra einstaklinga í einelti? Fjölmargar rannsóknir hafa verið gerðar á þessu sviði og má finna einn Lesa meira “Einelti er dauðans alvara …”